Knieklachten
info

Knieklachten zijn klachten die men ervaart in en/of rondom het kniegewricht. Verschillende structuren in en rondom de knie zorgen ervoor dat de knie stabiel is en tegelijkertijd beweeglijk is. Wanneer de knie pijnlijk is zorgt dit er meestal voor dat er een verminderde bewegingsvrijheid (=mobiliteit) is in de knie.

Heb jij een knieklacht waar je graag van af wilt? Maak dan hier een afspraak met een van onze therapeuten.

De knie uitgelegd..
Het kniegewricht (articulatio genus) bestaat uit vier botdelen: het bovenbeen (femur), het scheenbeen (tibia), het kuitbeen (fibula) en de knieschijf (patella). Het kniegewricht is een scharniergewricht wat betekent dat de knie voornamelijk zorgt voor de buiging (flexie) en strekking (extensie). Het gewricht zorgt er echter ook voor dat het onderbeen naar binnen (endorotatie) of buiten (exorotatie) kan draaien. Belangrijke structuren van de knie zijn: de binnen- (MCL) en buitenband (LCL), de kruisbanden (ACL en PCL), de menisci en het kraakbeen.

Welke type knieklachten zijn er?
Knieklachten zijn, na nek- en rugklachten, de meest voorkomende klachten. Zij kunnen worden onderverdeeld in twee subgroepen: traumatische en niet-traumatische klachten.

Traumatische klachten hebben over het algemeen het kenmerk van een specifieke mechanisme dat ontstaat bij sporten of algemene dagelijkse activiteiten en hebben een snel begin. Over het algemeen is het beloop van traumatische klachten in de praktijk gunstig. Een gunstig beloop kenmerkt zich door een afname en uiteindelijk verdwijnen van pijn en zwelling, en door een herstel van het dagelijks functioneren. Het herstelproces kan enkele maanden duren, afhankelijk van de ernst van het letsel.

Niet-traumatische klachten aan de andere kant zijn vaak overbelasting kwetsuren die gradueel zijn opgebouwd in de tijd met een verraderlijk begin. Deze klachten hebben over het algemeen een wisselend beloop.

Welke oorzaken zijn er?
Acute, traumatische knieklachten ontstaan vaak bij sporten en/of een verkeerde afloop van een normale beweging en/of een trauma. Ze kunnen worden onderscheiden in twee mechanismen:

• contactletsel (direct letsel) ontstaat door botsing met een persoon of voorwerp;
• niet-contactletsel (niet-direct letsel) kan ontstaan bij bij plotseling afremmen tijdens een sprint, bij plotseling van richting verander en bij landen na een sprong met gelijktijdig draaibelasting (pivoteren);

Bij acute klachten komt de knieblessure veruit het meeste voor. In 2018 liep één vijfde van de Nederlandse sporters een knieblessure op, dat is 21%.

Niet-traumatische knieklachten ontstaan door een combinatie van factoren. Genetische-, constitutionele- als lokale biomechanische factoren kunnen van invloed zijn op deze type klachten. Eén op de drie knieblessures ontstaat geleidelijk en geeft langer last (langer dan drie maanden).

Wat zijn de belangrijkste kenmerken en symptomen?
Bij traumatische klachten is er een bepaald mechanisme aan voorafgegaan. Kenmerken bij bepaalde traumatische klachten zijn:

• Kneuzing (contusie) van de weke delen van de knie door contactletsel;
• Weefselbeschadiging door overmatige (op)rekking van het kapsel en banden (distorsie) kan zowel bij contact- als niet-contact letsel ontstaan;
• Letsel aan de binnen- en buitenbanden (vaak in combinatie met kruisband en/of meniscus) kan zowel bij contact- als niet-contact letsel ontstaan. De impact zit aan de binnen of buitenzijde van de knie waarbij de voet nog gefixeerd is;
• Letsel aan de kruisbanden komt vaak voor bij sporten, zowel bij contact als niet-contact. Voorbeelden van mechanismen zijn: een overstrekking van de knie waarbij voet is gefixeerd of een combinatie waarbij de knie naar binnen valt, bovenbeen naar binnen draait en het onderbeen naar buiten draait bij een gefixeerde voet;
• Letsel aan de meniscus ontstaat vaak na een draaibeweging van het onderbeen met gelijktijdige buiging of strekking van de knie. Naast pijn en zwelling kunnen er slotverschijnselen zijn;
• Patella (sub)luxatie ontstaat meestal bij een geforceerde buig- en binnenvallende beweging van de knie (tijdens sporten)
• Facturen n.a.v. een trauma of val
• Spier(pees)letsels van met name de quadriceps of hamstrings ontstaan vaak bij bij hoog energetische trauma’s bij jongeren en bij laag energetische trauma’s bij ouderen;

Bij niet-traumatische knieklachten is overbelasting of anatomische veranderingen vaak de oorzaak. Kenmerken bij bepaalde niet-traumatische klachten zijn:

• Knieartrose is een degeneratieve aandoening die wordt gekenmerkt door pijn bij belasting;
• patellafemoraal pijnsyndroom (PFPS) wordt gekenmerkt door pijn achter, op of rondom de knieschijf tijdens of na belasting en bij gebogen knieën. Crepitaties (knakkende geluiden) kunnen ook aanwezig zijn. Op zichzelf geen alarmerend verschijnsel;
• Bursitis prepatellaris is een acute of chronische ontsteking van de slijmbeurs die wordt gekenmerkt door fluctuerende en soms pijnlijke zwelling op de knieschijf;
• Iliotibiale bandsyndroom (ITBS) is een overbelastingsblessure waarbij de pijn bij belasting wordt gevoeld aan de buitenkant van de knie;
• Jumper’s knee is een overbelastingsblessure waarbij de pijn bij belasting wordt gevoeld aan de voorkant van de knie;
• Ziekte van Osgood-Schlatter komt voor bij kinderen tussen de 8 en 15 jaar en wordt gekenmerkt door pijn onder de knie aan de voorzijde (bij de groeischijf);

Welke behandelingen zijn er?
Over het algemeen is het beloop van traumatische knieklachten gunstig. Bij circa één op de drie patiënten krijgen knieklachten een chronisch karakter. Twee van de vijf knieblessures moeten worden behandeld door een (para)medicus.

Trauma’s kunnen het risico op artrose van de knie vergroten. Het type behandeling heeft geen invloed op de prognose (het voorkomen van degeneratieve veranderingen). De mate van ernst van het letsel beïnvloedt de prognose.

Er is een verscheidenheid aan behandelingen. Je kan ze grofweg onderverdelen in operatief en conservatief. Indien de knieklacht van dien aard is dat er mogelijk een operatie aan te pas moet komen, wordt je doorverwezen naar de huisarts of medisch specialist. Wanneer de knieklacht conservatief moet worden behandeld dan kunnen wij, de fysiotherapeuten, met jou aan de slag gaan. De behandeling verschilt per individu en wordt mede bepaald door de oorzaak en duur van de blessure. Hoe de fysiotherapie behandeling(en) eruit zien en welke adviezen wij geven worden individueel bepaald. Bij de meeste knieklachten is het in ieder geval belangrijk dat het gewricht ‘tot rust komt’. Eventuele zwelling moet zo snel mogelijk worden verminderd/weg. Waarna het belangrijk is om de mobiliteit, kracht en stabiliteit van de knie te waarborgen. Balans in de belasting en belastbaarheid is van essentieel belang.