Rugklachten zijn klachten die men ervaart in en/of rondom de wervelkolom (zie nekklachten voor klachten aan bovenste gedeelte wervelkolom). Verschillende structuren in en rondom de wervelkolom zorgen ervoor dat de wervelkolom stabiel is en tegelijkertijd beweeglijk is. Wanneer de wervelkolom pijnlijk is zorgt dit er meestal voor dat er een verminderde bewegingsvrijheid (=mobiliteit) is in de wervelkolom.
Heb jij een rugklacht waar je graag van af wilt? Maak dan hier een afspraak met een van onze therapeuten.
De rug uitgelegd..
De rug wordt ook wel de wervelkolom (columna vertebralis) genoemd. De wervelkolom bestaat uit 33 of 34 wervels, met tussen elke twee wervels een tussenwervelschijf (behalve tussen Atlas en Axis).
Van boven naar onderen:
De wervels beschermen het ruggenmerg en dragen het gewicht. Lager gelegen wervels kunnen meer gewicht dragen dan die in de nek, vandaar dat ze ook groter en anders van vorm zijn. De wervelkolom steunt op het bekken en heeft een dubbele s-vorm. Door deze vorm worden schokken die ontstaan bij lopen of rennen geïsoleerd van de gevoelige hersenen. De hals- en lendenwervels krommen naar de voorzijde, ook wel lordose genoemd. De borstwervels, het heiligbeen en het stuitje krommen naar de achterzijde, ook wel kyfose genoemd.
Onnatuurlijke krommingen zijn de hyperkyfose (bochel) en de hyperlordose (te holle rug). Een scoliose is een onnatuurlijke draaiing in de wervelkolom, waarbij wervels een zijdelingse kromming hebben en/of verdraaid zijn in de lengte-as.
Welke type rugklachten zijn er?
Allereerst kunnen we rugklachten categoriseren naar de plaats van de klacht. Gezien het feit dat de wervelkolom bij de nek begint en eindigt bij het stuitje is dit van belang. Voor klachten aan de nek, zie nekklachten. Daarnaast kan je klachten hebben ter hoogte van de ribbenkast/middenrug (thoracaal; bijvoorbeeld tussen de schouderbladen), klachten aan de lage rug (lumbaal) en SI-gewrichtsklachten (sacrum – ilium).
Vervolgens kan je kijken naar de type rugklachten. Zo heb je te maken met (sub)acute- of chronische klachten en specifieke of a-specifieke klachten. Naast de verschillende soorten rugklachten zijn er verschillende aandoeningen en blessures die pijn in de rug kunnen veroorzaken. (Sub)acute klachten zijn klachten die korter dan zes weken aanwezig zijn. Chronische klachten zijn klachten die langer dan drie maanden aanwezig zijn. De term ‘chronisch’ is een vakterm dat niets zegt over het feit dat je klacht nooit meer overgaat of dat het ‘tussen de oren’ zit. Het gaat hier om de tijdsduur van de klacht. Voor beide type klachten zijn er behandelmogelijkheden. Dit brengt ons meteen bij de volgende categorie: specifieke of a-specifieke klachten. Specifieke klachten van de rug zijn klachten waarbij de oorzaak wel duidelijk is en bij een onderzoek (middels bijvoorbeeld een röntgenfoto of een MRI-scan) afwijkingen waarneembaar zijn. A-specifieke klachten zijn klachten van de rug waarbij juist geen specifieke oorzaak bekend is. Er is wel pijn in de in de rug, maar bij beeldvormend onderzoek zijn er geen afwijkingen waarneembaar. Hier geldt weer dat de term ‘a-specifiek’ een vakterm is en niets zegt over het feit dat je klacht nooit meer overgaat of dat er zelfs geen lichamelijk oorzaak is. Pijn in de rug kan namelijk ook voortvloeien uit een disbalans in de keten, denk aan heup of schouder.
Welke oorzaken zijn er?
Rugpijn is geen aandoening op zich, maar een klacht die verschillende oorzaken kan hebben. Het komt het meeste voor in de lage rug, maar ook midden rugpijn en hoge rugpijn komen regelmatig voor. Specifieke oorzaken voor rugklachten worden bijna nooit gevonden. Van alle gevallen van bijvoorbeeld acute lage rugpijn is ongeveer 95% a-specifiek. Bij a-specifieke lage rugpijn is geen specifieke lichamelijke oorzaak aanwijsbaar. Meestal is er wel een disbalans en/of overbelasting van structuren rondom de wervelkolom die uiteindelijk kan zorgen voor klachten. Andere oorzaken voor rugpijn kunnen zijn:
Wat zijn de belangrijkste kenmerken en symptomen?
Belangrijke kenmerken en symptomen voor a-specifieke rugpijn kunnen zijn:
De volgende symptomen kunnen duiden op specifieke rugpijn, dus met een aanwijsbare oorzaak:
In deze gevallen is het raadzaam om eerst contact op te nemen met je huisarts.
Welke behandelingen zijn er?
Er is een verscheidenheid aan behandelingen. Je kan ze grofweg onderverdelen in operatief en conservatief. Indien de rugklacht van dien aard is dat er mogelijk een operatie aan te pas moet komen, wordt je doorverwezen naar de huisarts of medisch specialist. Wanneer de rugklacht conservatief moet worden behandeld dan kunnen wij, de fysiotherapeuten, met jou aan de slag gaan. De behandeling verschilt per individu en wordt mede bepaald door de oorzaak en duur van de blessure. Hoe de fysiotherapie behandeling(en) eruit zien en welke adviezen wij geven worden individueel bepaald. Bij de meeste rugklachten is het in ieder geval belangrijk in beweging te blijven. Dat betekent belasten op geleide van pijn, balans vinden in belasting en belastbaarheid. Daarnaast is het belangrijk om de mobiliteit, kracht en stabiliteit van de rug te waarborgen.